สินค้ายอดนิยมอีกชนิดที่ขายดีเป็นเทน้ำเทท่าของร้านวัสดุอุปกรณ์ก่อสร้าง ได้แก่ “โซดาไฟ” และยังเชื่อว่าหากเอ่ยถึง “โซดาไฟ”น้อยคนมากที่จะไม่รู้จักผลิตภัณฑ์ที่เป็นสารเคมีประเภทนี้ เนื่องจากนิยมนำมาใช้ในการล้างท่ออุดตันภายในบ้านกันมากที่สุด ทั้งนี้ โซดาไฟยังสามารถนำไปใช้แก้ไขปัญหาภายในครัวเรือนได้อีกหลายอย่าง และยังเป็นผลิตภัณฑ์ยอดนิยมอีกชนิดที่ขายดีเป็นอันดับต้น ๆ ของร้านวัสดุก่อสร้าง
เฮียบฮกออนไลน์ขอยกให้ “โซดาไฟ” เป็นอุปกรณ์พื้นฐานที่ควรมีติดบ้านไว้ และจะพาไปทำความรู้จัก “โซดาไฟ” ในแง่มุมอื่น ๆ ที่เป็นประโยชน์ต่อการใช้งานในครัวเรือน…ตามไปอ่านกันเลย!
โซดาไฟ…คืออะไร
โซดาไฟ หรือ Caustic Soda (Lye) คือสารประกอบทางเคมีชนิดหนึ่ง (Chemical Compound) ซึ่งเป็นสารประกอบทางเคมีที่มีความเป็นด่าง (Alkali) ซึ่งความเป็นด่างนี้สามารถทำละลายความเป็นกรด และสามารถละลายในน้ำได้เป็นอย่างดี (Soluble in Water) และมีชื่อสูตรทางเคมี “NaOH” (โซเดียมไฮดรอกไซด์)
โดยทั่วไป โซดาไฟจะมีลักษณะเป็นสารหรือเป็นผงสีขาวเหมือนไข่มุก (White Pearl-Like Substance) จากความก้าวหน้าทางการผลิตของยุคปัจจุบัน ทำให้สามารถผลิตโซดาไฟได้ในหลายรูปแบบ เช่น แบบเม็ด (Pellets) แบบเกล็ด (Flakes) ผง (Powder) หรือสารละลาย (Solutions) เป็นต้น โซดาไฟยังเป็นผลิตภัณฑ์ที่สามารถนำมาประยุกต์ใช้งานได้หลากหลาย (Multipurpose) เช่น การล้างท่อและการทำสบู่ รวมถึงใช้ในการเตรียมอาหารได้อีกด้วย
นอกจากนี้ โซดาไฟยังเป็นวัตถุดิบสำคัญในการผลิตผลิตภัณฑ์ที่เป็นสารเคมีอีกหลายประเภท ได้แก่ ผงซักฟอก สบู่ สิ่งทอ และยา และยังถูกนำไปใช้อย่างแพร่หลายในกระบวนการผลิตของหลายอุตสาหกรรม ตัวอย่างเช่น การปรับค่าความเป็นกรดและด่าง (pH Adjustment) การควบคุมความเป็นด่าง (Alkalinity Control) และกระบวนการสะเทิน (Neutralization Process) หรือการทำให้มีสภาวะเป็นกลาง ทั้งนี้ การเกษตรและการผลิตเครื่องใช้ไฟฟ้าต่างเป็นอุตสาหกรรมที่ต้องใช้โซดาไฟในกระบวนการผลิตเช่นกัน
ความเป็นมาของโซดาไฟ (History of Caustic Soda)
หากพูดถึงความเป็นมาของโซดาไฟ คงต้องย้อนไปตั้งแต่ยุคสมัยโบราณ (Ancient Times) ในยุคดังกล่าวมนุษย์ทราบถึงอนุภาพและฤทธิ์ของสารความเป็นด่าง (Power of Alkaline Substances) คนอียิปต์และโรมันโบราณจะใช้สารความเป็นด่างที่ได้จากขี้เถ้าและขี้เถ้าพืช (Ashes and Plant Ashes) ด้วยการผสมขี้เถ้าดังกล่าวกับน้ำและทำให้ร้อนในหลายกิจกรรม เช่น การทำสบู่ สิ่งทอ กำจัดขน และการนำไปใช้ทางยา (Medicinal Applications) เป็นต้น
ในช่วงศตวรรษที่ 18 เป็นช่วงยกระดับโซดาไฟให้สามารถผลิตในระดับอุตสาหกรรมได้ ในปี 1775 นักเคมีชาวสวีเดนชื่อว่า “Carl Wilhelm Scheele” ค้นพบองค์ประกอบคลอไลน์และคิดได้ว่าหากนำมาผสมกับสารความเป็นด่าง จะให้ผลลัพธ์เป็นโซดา แอช (Soda Ash) หรือ โซเดียมคาร์บอเนต (Sodium Carbonate) แนวคิดดังกล่าวทำให้สามารถผลิตโซดาไฟในปริมาณมากได้
อย่างไรก็ดี ความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับลักษณะของโซดาไฟและคุณสมบัติทางเคมีเกิดขึ้นเมื่อโลกก้าวเข้าสู่ศตวรรษที่ 19 และในยุคนี้ถือว่าเป็นยุคปฏิวัติอุตสาหกรรมส่งผลให้ความก้าวหน้าทางการผลิตและกระบวนการทางเคมีปรากฏขึ้น และ ความต้องการโซดาไฟเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วทั่วโลก เนื่องจากความสามารถในการนำไปใช้งานของโซดาไฟหลากหลายมากขึ้น จนกลายเป็นส่วนประกอบที่สำคัญในการผลิตสบู่ (Soap Making) สิ่งทอ (Textile Production) และกระดาษ (Paper Production) รวมถึงวงการศึกษาในสาขาวิชาโลหะวิทยา (Metallurgy)
ในปี 1823 นักเคมีชาวฝรั่งเศสชื่อว่า “Antoine-Alexandre-Brutus Bussy” พัฒนาวิธีผลิตโซดาไฟที่มีประสิทธิภาพมากขึ้นกว่าที่ผ่านมา ด้วยการใช้โซเดียมคลอไรด์ (Sodium Chloride หมายถึง เกลือแกงทั่วไป) กับกรดซัลฟูริก (Sulfuric Acid หรือกรดกำมะถัน) ซึ่งนำไปสู่อัตราการผลิตโซดาไฟที่เพิ่มขึ้นได้อย่างมากมายกว่าที่ผ่านมา
ในช่วงแรกเริ่มของศตวรรษที่ 20 ถือเป็นช่วงพัฒนาที่สำคัญของโซดาไฟ เนื่องจากมีการคิดค้นเทคนิคการผลิตโซดาไฟใหม่ขึ้น โดย “Humphry Davy” ในปี 1808 ที่เรียกว่ากระบวนการ Electrolytic Process ซึ่งเทคนิคดังกล่าว คือ กระบวนการที่ใช้พลังงานไฟฟ้าในการแยกโมเลกุล และกลายเป็นวิธีหลักที่ใช้ในการผลิตโซดาไฟในปัจจุบัน
การนำโซดาไฟไปใช้งานในครัวเรือน (Using Caustic Soda Around Your House!)
โซดาไฟเป็นผลิตภัณฑ์ทางเคมีอีกชนิดที่ควรมีติดบ้าน เพราะตอบโจทย์การใช้ชีวิตที่ผู้คนมักประสบบ่อย ๆ ทั้งนี้ โซดาไฟยังมีประโยชน์อื่น ๆ อีกสำหรับใช้ในครัวเรือน ดังต่อไปนี้
- ล้างท่ออุดตัน (Unblocking Pipelines or Drains) เชื่อแน่ว่าหลายบ้านต้องเคยเจอกับปัญหาท่ออุดตัน ไม่ว่าจะเป็นท่ออ่างล้างหน้า ท่อล้างจาน หรือท่อน้ำอื่น ๆ ในบ้าน ปัญหาเหล่านี้ล้วนเป็นเรื่องที่คลาสสิกมาก เกิดจากการสะสมของไขมัน เส้นผม และคราบสิ่งสกปรกที่อุดตันในท่อน้ำ ซึ่งโซดาไฟสามารถช่วยแก้ปัญหาดังกล่าวได้ วิธีการ คือ ให้ผสมโซดาไฟ 100 กรัมกับน้ำเย็น (จะกลายเป็นสารละลาย) แล้วเทลงในท่ออุดตัน และปล่อยทิ้งไว้ครึ่งชั่วโมงเพื่อสลายสิ่งอุดตันต่าง ๆ ที่อยู่ในท่อ
- ทำความสะอาดไมโครเวฟ (Cleaning Microwaves) ในยุคปัจจุบันหลายบ้านนิยมใช้ไมโครเวฟกันมากขึ้น เนื่องจากความสะดวกสบายในการอุ่นอาหาร หรือไมโครเวฟบางรุ่นสามารถทำอาหารได้ หากใช้งานไมโครเวฟไประยะหนึ่งจะพบว่าข้างในเครื่องมีรอยสีน้ำตาลหรือคราบจากการอุ่นอาหารติดอยู่ การทำความสะอาดไมโครเวฟสามารถทำได้หลายวิธี แต่วิธีที่เบาแรงและไม่ยุ่งยากแถมได้ผลลัพธ์เป็นที่น่าพอใจและใช้เวลาเพียงไม่กี่นาที คือ การผสมโซดาไฟ 1 ช้อนโต๊ะ กับน้ำ 1 แก้ว และน้ำส้มสายชู 2 ช้อนโต๊ะในภาชนะที่สามารถใช้อุ่นในเตาไมโครเวฟได้ แล้วนำภาชนะที่มีส่วนผสมของโซดาไฟ น้ำส้มสายชูและน้ำเข้าเครื่องไมโครเวฟ ตั้งเวลาอุ่นประมาณ 1 นาที และเมื่อส่วนผสมร้อนแล้ว ให้พักทิ้งไว้อีก 5 นาที หลังจากนั้นจึงทำความสะอาดไมโครเวฟได้
- การเตรียมอาหาร (Food Preparation) สามารถใช้โซดาไฟในการล้างหรือทำความสะอาด รวมไปถึงขจัดสารเคมีตกค้างที่อยู่ตามผักและผลไม้ สามารถนำไปใช้ในการแปรรูปช็อกโกแลตและโกโก้ ใช้ในการผลิตสีอาหารคาราเมล ใช้ในการลวกสัตว์ปีกให้สะอาดขึ้น (เช่น ไก่และเป็ด) ใช้ในการผลิตน้ำอัดลม และสามารถทำให้ไอศกรีมจับตัวแข็ง หากต้องการให้มะกอกนิ่มขึ้นให้แช่ลงให้น้ำที่มีส่วนผสมของโซดาไฟ และหากต้องการให้ขนมปังมีความกรุบกรอบและสีสวย เช่น ขนมปัง Pretzel และ German Pretzel จะเคลือบขนมปังด้วยสารละลายด่างหรือโซดาไฟในน้ำเดือดก่อนนำไปอบ (Baking Soda สามารถนำมาใช้ได้เช่นกัน แต่จะไม่ได้สีเหลืองทองเข้มและกรุบกรอบเหมือนกับโซดาไฟ)
- ทำความสะอาดทางเข้าบ้าน (Cleaning Driveways) บ้านที่เราอาศัยอยู่ไปสักพักจะดูหมองลง เนื่องจากมีสิ่งสกปรกหรือคราบสกปรกเกาะตามพื้นถนนบ้าน ซึ่งทำให้บริเวณบ้านดูไม่สะอาดตามากนัก สามารถใช้โซดาไฟทำความสะอาดพื้นถนนรอบ ๆ หรือทางเดินเข้าบ้านได้ ซึ่งทำได้ไม่ยาก วิธีการ คือ ใช้โซดาไฟ 125 กรัมผสมกับน้ำ 5 ลิตร หลังจากนั้น ให้นำสารละลายโซดาไฟไปเทลงบนพื้นผิวถนนบ้านและใช้แปรงขัดถูพื้นขัดถนน (ต้องใช้แปรงสำหรับขัดถูพื้นเท่านั้น) ปล่อยทิ้งไว้ 20 – 30 นาทีเพื่อให้สารละลายโซดาไฟเกาะอยู่บนพื้นผิวถนน แล้วจึงล้างออกด้วยน้ำเย็นให้สะอาด เพียงเท่านี้ถนนบริเวณรอบ ๆ บ้านก็จะขาวสะอาดเหมือนกับย้ายเข้าอยู่ในช่วงแรก
- ฆ่าเชื้อโรคบริเวณบ้าน (Disinfecting Areas of the House) แน่นอนว่าบ้านที่เราอาศัยอยู่จะต้องมีเชื้อโรคอย่างแน่นอน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงโควิด-19 สามารถใช้โซดาไฟในการฆ่าเชื้อโรคบริเวณบ้านได้เป็นอย่างดี วิธีการ คือ ให้ผสมน้ำกับโซดาในปริมาณเท่ากัน และคนให้ละลาย หรือผสมโซดาไฟ 125 กรัมกับน้ำเย็น 5 ลิตรในถังผสม หลังจากนั้นจึงนำไปใช้งานกับบริเวณที่ต้องการฆ่าเชื้อโรคได้เลย และใช้น้ำเย็นล้างทำความสะอาดบริเวณที่มีการใช้สารลายลายโซดาไฟ (ต้องใช้น้ำเย็นเท่านั้น)
- ลอกสีฝาผนังหรือกำแพงบ้าน (Stripping Paint from Walls) สามารถใช้โซดาไฟในการลอกสีที่ฝาผนังหรือกำแพงบ้านออกได้อย่างมีประสิทธิภาพแบบไม่น่าเชื่อ และมีความปลอดภัยสูง ต้องแน่ใจว่าบริเวณฝาหรือกำแพงที่ต้องการลอกหรือลบสีออกมีลมโกรกหรือไหลเวียน วิธีการลอกสีออกจากฝาผนังหรือกำแพงบ้าน ให้ใช้ผ้าเก่าชุบน้ำให้เปียก และเช็ดถูบริเวณฝาผนังหรือกำแพงบ้านบริเวณสีที่ต้องการลบหรือลอกออก โรยโซดาไฟลงบนบริเวณสีที่ได้มีการถูด้วยผ้าชุบน้ำ ปล่อยให้โซดาไฟทำปฏิกิริยากับคราบหรือสีประมาณครึ่งชั่วโมง หลังจากนั้นให้ทำความสะอาดบริเวณฝาผนังหรือกำแพงบ้านบริเวณสีที่ต้องการลบหรือลอกออก เพียงเท่านี้ก็สามารถลบสีที่ติดอยู่ฝาหรือกำแพงบ้านได้แล้ว
ข้อควรระวังการเก็บรักษาและใช้โซดาไฟให้ปลอดภัย (Safety Tips of Keeping and Using Caustic Soda)
เนื่องจากโซดาไฟเป็นสารประกอบเคมีอีกประเภทหนึ่ง หากเก็บรักษาหรือใช้งานอย่างไม่ถูกต้อง อาจก่อให้เกิดอันตรายได้ ดังนั้น ผู้ที่ต้องใช้งานโซดาไฟต้องระมัดระวังเช่นเดียวกัน โดยมีข้อควรระวังและการเก็บรักษา ดังนี้
- โซดาไฟมีอายุการเก็บรักษาประมาณ 6 เดือนถึง 1 ปี หลังจาก 1 ปีผ่านไปคุณสมบัติของโซดาไฟจะไม่เหมือนเดิม
- ให้เก็บโซดาไฟในภาชนะเย็นและในที่มืด ปิดฝาภาชนะที่ใส่โซดาไฟให้สนิทและแน่นหนาเพื่อป้องกันความชื้นโดนโซดาไฟ (Moisture) เนื่องจากโซดาไฟมีคุณสมบัติในการดูดซับความชื้น และเมื่อโดนความชื้นจะทำให้โซดาไฟเกิดไอน้ำขึ้นได้ (Water Vapor) รวมถึงคุณสมบัติกัดกร่อน (Corrosive Properties)
- ให้สวมใส่อุปกรณ์ป้องกัน หากต้องใช้งานโซดาไฟ เช่น หน้ากากที่สามารถป้องกันระบบหายใจได้ แว่นตาใส และถุงมือยางที่มีความทนทาน
- หากผิวหนังสัมผัสกับโซดาไฟ ให้ล้างออกด้วยน้ำส้มสายชูในอัตราส่วน 1 ต่อ 5 ของน้ำสะอาด หากถูกเยื่อบุผิวในช่องปากหรือจมูก ให้รีบล้างออกด้วยน้ำสะอาดทันที
สรุป:
ด้วยคุณสมบัติของโซดาไฟที่หลากหลาย สามารถใช้แก้ปัญหาในครัวเรือนได้อย่างมีประสิทธิภาพ เฮียบฮกออนไลน์จึงยกให้ “โซดาไฟ” เป็นผลิตภัณฑ์ที่ควรมีติดบ้าน
ที่เฮียบฮกออนไลน์ เรามี “โซดาไฟ” ที่เป็นเครื่องมือช่างพื้นฐาน จำหน่าย ดังนี้
- โซดาไฟชนิดเกล็ด (Caustic Soda Flake) ยี่ห้อสามดาว จำหน่ายยกลัง (1 ลังมี 20 ถุง)
- โซดาไฟชนิดเกล็ด (Caustic Soda Flake) ยี่ห้อ Honey จำหน่ายยกลัง (1 ลังมี 20 ถุง)
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
หากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับเครื่องมือช่าง อุปกรณ์ก่อสร้างทั่วไป รวมถึงเครื่องมือทางการเกษตร
สามารถสอบถามแอดมินร้านเฮียบฮกออนไลน์ได้เลยทันที
เฮียบฮกออนไลน์ยินดีตอบคำถามและให้คำปรึกษาเรื่องเครื่องมือช่าง
โทรศัพท์: 0956549462 และ 0626463545
Facebook: Heabhok
Line: @heabhok (พิมพ์@ด้วยน้า)