“สิ่ว” คือเครื่องมือช่างพื้นฐานอีกชนิดที่สามารถหาซื้อได้ตามร้านขายวัสดุอุปกรณ์ก่อสร้างรวมถึงเครื่องมือทางการเกษตร สิ่วถูกนำมาใช้อย่างยาวนานตั้งแต่สมัยโบราณ เป็นเครื่องมือช่างอีกชนิดที่คนส่วนมากอาจยังไม่ทราบถึงการใช้งานและประโยชน์ของสิ่วหากซื้อไว้ติดบ้าน รวมถึงผู้ที่ชื่นชอบงาน D.I.Y อย่างไรก็ดี สิ่วมีหลายประเภทและรูปทรง จึงควรทำความรู้จักสิ่วให้มากขึ้น
เฮียบฮกออนไลน์จะพาไปทำความรู้จัก “สิ่ว” เครื่องมือช่างอีกชนิดที่มีประโยชน์มากมาย สามารถหาซื้อติดบ้านไว้ใช้กับงานในครัวเรือนได้ ดังนั้น ควรมีความรู้เบื้องต้นก่อนเลือกซื้อสิ่วให้ตรงกับความต้องการและการใช้งาน
สิ่วคืออะไร มีกี่ประเภท และใช้ทำงานอะไรได้บ้าง
หลายคนอาจไม่เชื่อว่าเบื้องหลังความสวยงามตระการตาและประณีตของประติมากรรมหินอ่อน อนุสาวรีย์ทางประวัติศาสตร์ หรือแม้แต่ตึกสูงเสียดฟ้าและงานแกะสลัก ต่างใช้ “สิ่ว” เป็นเครื่องมือสำคัญในการรังสรรค์ความงดงามเหล่านั้น
สิ่ว…คืออะไร (What Are Chisels?)
“สิ่ว” (Chisels) คือ เครื่องมือช่างที่ใช้แกะสลักวัสดุด้วยการใช้ค้อน (Hammer) ทุบหรือตอกลงไปที่หัวสิ่วหรืออาจใช้เครื่องมือสำหรับตอกสิ่วโดยเฉพาะ (Mallet) และยังสามารถนำไปใช้ตัด (Cutting) ใช้ถาก (Chipping) หรือขึ้นรูป (Shaping) วัสดุไม้ หิน และโลหะชนิดต่าง ๆ ทั้งนี้ สิ่วยังสามารถเจาะวัสดุงานได้เช่นกัน
สิ่วจะประกอบด้วยใบมีดที่แหลมคม และยังมีที่จับที่ทำจากโลหะ ไม้ หรือพลาสติก นิยมใช้สิ่วในงานแกะสลัก (Sculpture) งานศิลปะ (Art) งานอิฐ (Mansory) รวมไปถึงงานก่อสร้าง (Construction)
แม้ว่าสิ่วที่ขายตามท้องตลาดทั่วไปจะมีหลายประเภทและหลายหน้าตา แต่โดยทั่วไปสิ่วมีโครงสร้าง 4 ส่วน ประกอบด้วย ส่วนหัว (Head) ด้ามจับ (Handle) ลำตัว (Body) และส่วนคมมีด (Cutting Edge)
ประเภทของสิ่ว (Types of Chisels)
เนื่องจากสิ่วมีหลายรูปทรงและขนาด จึงมีให้เลือกใช้งานมากมาย ทั้งนี้การเลือกใช้สิ่วจะขึ้นอยู่กับวัสดุที่จะนำไปใช้งาน ด้วยเหตุนี้ จึงนิยมแบ่งประเภทของสิ่วตามลักษณะงานหรือวัสดุชิ้นงาน โดยทั่วไปสามารถแบ่งสิ่วออกเป็น 3 ประเภท ได้แก่ สิ่วใช้งานกับไม้ สิ่วใช้งานกับโลหะ และสิ่วใช้งานกับหิน หรือจะแบ่งตามประเภทของสิ่วที่ใช้ค้อนและสิ่วที่ไม่ใช้ค้อนในการทำงาน ดังนี้
สิ่วที่ต้องกับใช้ค้อน (Hammered Chisels)
คือ สิ่วที่มีใบมีดหนาทนทาน สามารถรองรับแรงกระแทกจากการตอกหรือทุบที่หัวสิ่วด้วยค้อน (Hammer) หรือเครื่องมือสำหรับตอกสิ่วโดยเฉพาะ (Mallet) ที่หัวตรงด้ามจับของสิ่วประเภทนี้จะมีลักษณะแบน ออกแบบมาเพื่อให้สามารถใช้งานกับค้อนได้ สิ่วที่ต้องใช้กับค้อนและนิยมใช้กันมาก ได้แก่
- สิ่วลบเหลี่ยม (Bevel-Edged Chisel) คือ สิ่วที่มีความแข็งแรง มีลักษณะไม่สั้นหรือไม่ยาว ด้านข้างของใบมีดมีความลาดเอียง (Beveled) และปลายใบมีดตรง (Straight Edge) ซึ่งลักษณะดังกล่าวส่งผลให้สิ่วประเภทนี้สามารถเข้าถึงบริเวณที่เป็นรอยต่อหรือเชื่อมชิ้นงาน รวมถึงบริเวณมุมต่าง ๆ ของชิ้นงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- สิ่วงานไม้ (Bench Chisel) เป็นสิ่วที่มีขนาดสั้นกว่าสิ่วลบเหลี่ยมและมีความแข็งแรง เหมาะกับงานถาง งานตัดแต่ง และงานเข้าไม้เฟอร์นิเจอร์
- สิ่วใบหนา (Firmer Chisel) ทำจากวัสดุแข็ง เช่น เหล็กกล้า (Steel) สำหรับใช้ในงานหนัก (Heavy-Duty Work) สิ่วใบหนาเป็นหนึ่งในสิ่วที่มีความเก่าแก่มากที่สุด มีใบมีดสี่เหลี่ยมแบบตัดขวางและลาดเอียง 20 องศา เหมาะกับชิ้นงานที่เป็นมุมแหลมคม 90 องศา ด้ามจับของสิ่วใบหนาอาจทำจากไม้เนื้อแข็งหรือพลาสติกแข็งที่ทนต่อค้อนหรือเครื่องมือสำหรับตอกสิ่วโดยเฉพาะ
- สิ่วเจาะ (Mortise Chisel) เป็นสิ่วที่ทำหน้าที่เจาะรูข้อต่อชนิดสวมเดือย (Mortise Joints) ใบมีดหนากว่าความกว้างของตัวใบมีด และขนาดของใบมีดส่วนใกล้ด้ามจับค่อนข้างใหญ่เพื่อป้องกันไม่ให้ใบมีดบิดงอเมื่อสิ่วถูกตอกหรือทุบด้วยค้อน ที่จับของสิ่วเจาะมีลักษณะเป็นห่วง (Hoops) ที่ทำจากไม้เนื้อแข็ง มีห่วงครอบหรือห่วงเหล็กกล้าที่ทนต่อแรงทุบหรือตอกด้วยค้อน หัวของสิ่วประเภทนี้จะตัดที่มุมระหว่าง 30 ถึง 40 องศา มีอายุการใช้งานยาวนาน และทนต่อแรงทุบหรือตอกด้วยค้อน เหมาะกับงานตัดข้อต่อส่วนเกินหรือไสเศษไม้ทิ้ง
- สิ่วเหล็กสกัด (Bolster Chisel) คือ สิ่วตัดอิฐ โลหะ หรือหินเป็นแนวตรง ด้ามจับแบน ปลายใบมีดลาดเอียงและแข็งแรง ซึ่งสามารถเจาะทะลุวัสดุแข็งด้วยค้อนหรือเครื่องมือสำหรับตอกสิ่วโดยเฉพาะ (Mallet)
- สิ่วด้ามสั้น (Butt Chisel) เป็นสิ่วที่มีใบมีดสั้นเป็นเอกลักษณ์ เหมาะกับงานติดตั้งบานพับของวัสดุงานไม้ และยังเหมาะกับบริเวณที่เข้าถึงยากลำบากหรือชิ้นงานที่มีพื้นที่แคบ
- สิ่วสกัดคอนกรีต (Concrete Chisel) คือสิ่วที่สกัดพื้นคอนกรีต (Concrete Floor) ทางเท้า (Sidewalk) และแผ่นปูทางเท้า (Paving Slab)
- สิ่วเย็น (Cold Chisel) ทำหน้าที่เจาะและขึ้นรูปวัสดุแข็ง เช่น โลหะ (Cold Metal) หรือวัสดุที่มีความหนาเป็นพิเศษ และเครื่องมือช่างอื่น ๆ เช่น เลื่อยตัดโลหะ (Hacksaw) กรรไกร (Shears) และกรรไกรตัดโลหะ (Tin Snips) ไม่สามารถทำงานได้ คำว่า “เย็น” หรือ “Cold” หมายถึง โลหะที่ไม่ผ่านความร้อนก่อนการใช้งาน โดยทั่วไปสิ่วเย็นจะผลิตจากเหล็กกล้าคาร์บอนเครื่องมือ (Carbon Tool Steels) ทำให้สามารถเจาะทะลุผ่านโลหะและอิฐ สิ่วเย็นยังมีอีหลายชนิด เช่น สิ่วเย็นแบน (Flat Cold Chisel) เหล็กสกัดปากจิ้งจก (Cape-Cold Chisel) สิ่วปากเหลี่ยมรูปเพชร (Diamond-Pointed Chisel) และเหล็กสกัดปากมน (Roun-Nose Chisel)
สิ่วที่ไม่ใช้ค้อนทำงาน (Non-Hammered Chisels) ที่ใช้กันมากที่สุด มีดังนี้
- สิ่วปากบาง (Paring Chisel) ใบมีดของสิ่วประเภทนี้จะมีความบางและเบา และคมมีดที่พื้นเอียงทำมุม 15 องศา ใบมีดของสิ่วปากบางจะยาวกว่าใบมีดของสิ่วใบหนา และที่จับแตกต่างกัน เหมาะสำหรับงานเบาหรือไม่หนัก (Light Work) จึงไม่เหมาะหากจะนำค้อนมาใช้กับสิ่วประเภทนี้
- สิ่วประกบ (Dovetail Chisel) คือ สิ่วที่สามารถเจาะเดือยและประสานข้อต่อเข้าด้วยกัน มีใบมีดยาว ส่วนปลายของคมมีดลาดเอียง 20 – 30 องศา เนื่องจากเป็นสิ่วที่มีความยาวเป็นพิเศษจึงเหมาะกับการทำความสะอาดและลับคมข้อต่อ
- สิ่วด้ามเบสบอส (Slick Chisel) สิ่วประเภทนี้ทำงานเหมือนกับสิ่วปากบาง แต่จะแตกต่างจากสิ่วปากบางตรงที่มีใบมีดที่กว้างและตรงกว่า ด้ามจับมีรูปทรงเป็นเอกลักษณ์คล้ายกับไม้เบสบอล ทำให้จับสบายมือเมื่อเฉือนชิ้นส่วนของไม้ออกจากชิ้นงาน
- สิ่วไฟฟ้า (Power Chisel) เป็นสิ่วที่ใช้พลังงานไฟฟ้าในการทำงานและทำหน้าที่แทนค้อน ส่งผลให้ชิ้นงานเสร็จเร็วขึ้นและมีประสิทธิภาพมากกว่าสิ่วที่ใช้มือทั่วไป
- สิ่วร้อน (Hot Chisel) คือ สิ่วอีกชนิดที่ไม่ใช้ค้อนในการทำงาน จะใช้สิ่วร้อนกับโลหะอ่อนตัวด้วยความร้อนจากเตาหลอมหรือหัวเชื่อมแก๊ส (Softened by heat from a forge or torch) สิ่วร้อนนิยมใช้กับงานของช่างตีเหล็ก
ความเป็นมาและวิวัฒนาการของสิ่วจากอดีตจนถึงปัจจุบัน (History of Chisels)
เชื่อกันว่า “Chisel” หรือ “สิ่ว” วิวัฒนาการมาจากภาษาละติน “seco” ที่แปลว่า “I cut” หรือ ฉันเป็นคนตัด นอกจากนี้ บางคนยังเชื่อว่า Chisel มาจากภาษาฝรั่งเศส “Ciseau” สิ่วมีมาตั้งแต่ยุคสมัยโบราณ หรือยุคหิน (Stone Age) ซึ่งในยุคดังกล่าวยังคงเป็นเครื่องมือที่มีลักษณะคล้ายสิ่วเท่านั้น (Chisel-Like Tools) สิ่วถูกคิดค้นและสร้างขึ้นในยุคสัมฤทธิ์ (Bronze Age) และช่วงแรกของยุคเหล็ก (Iron Age) และในช่วงยุคกลาง (Medieval Times) ช่างไม้จะใช้สิ่วที่มีลักษณะบานออกข้างและกว้าง หรือที่เรียกว่า “Former Chisel” ถูกนำมาใช้แกะสลักท่อนไม้แบบหยาบให้เป็นรูปทรงที่ต้องการ
พอถึงศตวรรษที่ 16 หน้าตาของสิ่วเปลี่ยนแปลงไปจากเดิม สิ่วในช่วงนี้จะมีรูปทรงที่หนาและสั้นขึ้น ซึ่งมีชื่อว่า “Firmer Chisel” สามารถใช้ได้กับมือหรือทุบ/ตอกลงไปที่ด้ามจับด้วยเครื่องมือสำหรับตอกสิ่วโดยเฉพาะ (Mallet) และยังมีสิ่วชนิด “Lock-Mortise” และ “Bolting Iron” ที่ถูกพัฒนาขึ้นเพื่อใช้กับงานเฉพาะ (Specialty Work)
รูปร่างและหน้าตาของสิ่วในยุคสมัยใหม่หรือปัจจุบันเปลี่ยนไปจากยุคกลางเพียงเล็กน้อย ความแตกต่างจะอยู่ที่สิ่วที่ใช้กับงานไม้จะมีที่จับที่ทำจากไม้หรือพลาสติกทนแรงกระแทก (Impact-Resistant Plastic)
การใช้งานสิ่ว (How to Use Chisels Properly and Efficiently)
การใช้งานสิ่วให้เกิดประสิทธิภาพต่อตัวชิ้นงาน สิ่งแรกที่ต้องทำ คือ การกำหนดจุดใช้งานสิ่วบนวัสดุด้วยปากกาสี ให้ใช้มือซ้ายจับตัวสิ่ว และใช้มือขวาจับค้อนหรือเครื่องมือสำหรับตอกสิ่วโดยเฉพาะ (Mallet) ตอกหรือเคาะลงบนหัวสิ่ว
หากต้องการตัดวัสดุแบบเฉียบคม (Clean Cut) ให้วางสิ่วที่มุม 90 องศาหรือให้สิ่วตั้งฉากกับผิวหน้าของชิ้นงาน หากต้องการทำร่องบนกำแพงอิฐ ให้วางสิ่วที่มุม 65 องศา หรือหากต้องการดึงหมุดออกจากหิน ให้ถือสิ่วที่มุมต่ำกว่า 45 องศา
สิ่วสามารถใช้งานกับวัสดุใดได้บ้าง (What Materials Can Chisels Work With?)
คำตอบ คือ ไม่ว่าจะเป็นสิ่วที่ใช้หรือไม่ใช้ค้อนในการทำงานก็ตาม (Hammering or Not) สิ่วสามารถใช้งานได้กับวัสดุ 3 ชนิด ประกอบด้วย ไม้ โลหะ และหิน
- วัสดุไม้ (Wood): หรืองานที่เกี่ยวข้องกับเฟอร์นิเจอร์หรือช่างไม้ สิ่วที่เหมาะกับการใช้งาน ได้แก่ สิ่วลบเหลี่ยม (bevel-edged chisel) สิ่วด้ามสั้น (butt chisel) สิ่วเข้าโครง (framing chisel) สิ่วเจาะ (mortise chisel) สิ่วเจาะเดือยหางเหยี่ยว (dovetail chisel) สิ่วเก็บมุม (corner chisel) สิ่วหน้าเอียง (skew chisel) สิ่วปากบาง (paring chisel) สิ่วญี่ปุ่น (Japanese chisel) และสิ่วแกะสลัก (carving chisel)
- วัสดุโลหะ (Metal): สิ่วที่สามารถใช้งานกับโลหะ คือ สิ่วเย็น (Cold Chisel) และสิ่วร้อน (Hot Chisel) จะเป็นสิ่ว 2 ประเภทหลักที่สามารถเจาะและขึ้นรูปชิ้นงานโลหะได้
- วัสดุหิน (Stone): สิ่วที่เหมาะสำหรับงานหิน ประกอบด้วย Standard and Toothed Stone Chisels สิ่วก่ออิฐ (Mansory Chisel) Spoon chisel และสิ่วเหล็กสกัดอิฐ (Brick Bolster) ซึ่งสิ่วเหล่านี้ คือ สิ่วที่สามารถตัด ขึ้นรูป และถูวัสดุหิน (Stones) และอิฐ (Bricks)
การใช้งานสิ่วให้ปลอดภัย (Chisel Safety Precautions)
สาเหตุหลักของอุบัติเหตุที่เกิดขึ้นจากสิ่วมาจากการใช้งานสิ่วที่ไม่เหมาะกับงานและสิ่วสภาพไม่สมบูรณ์ การใช้งานสิ่วให้ปลอดภัย มีดังนี้
1.สิ่วต้องผลิตจากวัสดุที่มีคุณภาพและอยู่ในสภาพพร้อมใช้งาน
2.ต้องใช้สิ่วให้ตรงกับวัตถุประสงค์เฉพาะของงาน
3.ให้ตรวจสิ่วก่อนการใช้งานทุกครั้ง
4.หัวสิ่วต้องไม่ลื่น
5คมมีดของสิ่วต้องคม
6.ขนาดของสิ่วต้องเหมาะกับตัวงาน
7.หากสิ่วเย็นงอหรือกระเด็นขณะใช้งานกับวัสดุโลหะ หมายความว่าสิ่วมีขนาดไม่ใหญ่หรือไม่แข็งแรงพอ
8.สวมแว่นตาใสและถุงมือขณะใช้งานสิ่วเพื่อความปลอดภัย
9.เปลี่ยนสิ่วใหม่หรือซ่อมสิ่วเมื่อตรวจพบความเสียหาย หากฝืนใช้งานสิ่วที่ไม่พร้อมใช้งาน อาจทำให้เกิดความเสียหายได้ทั้งแก่ตัวงานและผู้ใช้งาน
10.หากที่จับของสิ่วหักหรือร้าว ให้เปลี่ยนสิ่วอันใหม่
สรุป:
การเลือกซื้อและใช้งานสิ่วให้ตรงกับชิ้นงานมีความสำคัญเป็นอย่างมาก เนื่องจากประเภทของสิ่วส่งผลต่อความสมบูรณ์แบบของตัวชิ้นงาน หากไม่แน่ใจว่าควรใช้สิ่วประเภทไหน ให้สอบถามผู้ขายเกี่ยวกับ “สิ่ว”
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
หากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับเครื่องมือช่าง อุปกรณ์ก่อสร้างทั่วไป รวมถึงเครื่องมือทางการเกษตร
สามารถสอบถามแอดมินร้านเฮียบฮกออนไลน์ได้เลยทันที
เฮียบฮกออนไลน์ยินดีตอบคำถามและให้คำปรึกษาเรื่องเครื่องมือช่าง
โทรศัพท์: 0956549462 และ 0626463545
Facebook: Heabhok
Line: @heabhok (พิมพ์@ด้วยน้า)